Có nhiều bạn hỏi Tôn Trí Kiên về cơ chế in tiền của Fed, hôm nay tôi sẽ làm rõ
Cơ chế “In tiền” của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed)
Nhiều người thường nghĩ rằng Fed có thể in tiền tùy ý, nhưng thực tế cơ chế tạo ra tiền của Fed rất phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố như cung tiền, tín dụng, và chính sách tiền tệ. Dưới đây là cách Fed thực sự “in tiền”.
1. Fed có trực tiếp in tiền không?
Tôi xin trả lời là Không.
Việc in tiền giấy vật lý (tiền mặt) thực tế được thực hiện bởi Cục Khắc và In ấn (Bureau of Engraving and Printing - BEP) thuộc Bộ Tài chính Mỹ. Tuy nhiên, Fed quyết định lượng tiền cần phát hành dựa trên nhu cầu của nền kinh tế.
Tiền in ra được chuyển đến Ngân hàng Dự trữ Liên bang rồi từ đó phân phối đến các ngân hàng thương mại khi có nhu cầu.
Tuy nhiên, phần lớn tiền trong nền kinh tế không tồn tại dưới dạng tiền mặt, mà là tiền kỹ thuật số trong hệ thống ngân hàng, được tạo ra thông qua chính sách tiền tệ của Fed.
2. Fed tạo ra tiền như thế nào?
Fed “tạo ra tiền” chủ yếu qua hai cơ chế chính:
A. Nghiệp vụ thị trường mở (OMO - Open Market Operations)
- Fed mua trái phiếu chính phủ từ các ngân hàng thương mại.
- Khi mua trái phiếu, Fed tạo ra tiền mới bằng cách ghi có vào tài khoản dự trữ của ngân hàng.
- Ngân hàng sau đó có nhiều tiền hơn để cho vay, làm tăng cung tiền trong nền kinh tế.
→ Đây là cách Fed “bơm tiền” vào hệ thống tài chính mà không cần in tiền mặt.
Ngược lại, khi Fed bán trái phiếu, ngân hàng phải trả tiền lại cho Fed, làm giảm lượng tiền trong hệ thống, giúp hút bớt tiền ra khỏi nền kinh tế.
B. Nới lỏng định lượng (Quantitative Easing - QE)
Khi nền kinh tế gặp khủng hoảng (như năm 2008 hoặc đại dịch 2020), Fed có thể thực hiện nới lỏng định lượng (QE) để kích thích tăng trưởng.
Cách thức hoạt động:
- Fed mua một lượng lớn trái phiếu chính phủ và tài sản tài chính (như chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp - MBS) từ các tổ chức tài chính.
- Khi Fed mua các tài sản này, họ ghi có vào tài khoản dự trữ của ngân hàng, làm tăng thanh khoản.
- Ngân hàng có nhiều tiền hơn để cho vay ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế.
Tác động của QE:
- Lãi suất giảm, giúp doanh nghiệp và cá nhân vay vốn dễ dàng hơn.
- Thị trường chứng khoán tăng, vì dòng tiền rẻ đổ vào tài sản tài chính.
- Có nguy cơ gây lạm phát, nếu quá nhiều tiền lưu thông mà không có tăng trưởng thực sự.
Ví dụ: Từ 2020-2021, Fed đã in thêm hơn 4.5 nghìn tỷ USD qua QE để hỗ trợ nền kinh tế trong đại dịch COVID-19.
3. Fed có thể in tiền vô hạn không?
Tôi xin trả lời là Không thể.
Fed bị giới hạn bởi lạm phát và mục tiêu ổn định tài chính. Nếu Fed “in quá nhiều tiền”:
- Lạm phát sẽ bùng nổ (giống như những gì xảy ra trong năm 2022-2023).
- USD mất giá, làm giảm sức mua của người dân.
- Thị trường tài chính có thể rơi vào bong bóng, dẫn đến khủng hoảng.
Chính vì vậy, Fed có thể tạo ra tiền, nhưng phải kiểm soát cẩn thận để tránh gây mất ổn định nền kinh tế.
4. Kết luận: Fed “in tiền” như thế nào?
- Không phải bằng cách in tiền giấy, mà thông qua các công cụ chính sách tiền tệ.- Chủ yếu qua mua trái phiếu chính phủ (OMO) và nới lỏng định lượng (QE).
- Quá trình này giúp bơm tiền vào nền kinh tế mà không cần in tiền vật lý.
- Fed không thể in tiền vô hạn, vì sẽ dẫn đến lạm phát mất kiểm soát.
Kết luận
=> Fed kiểm soát cung tiền chủ yếu qua hệ thống tài chính, chứ không phải qua việc in tiền vật lý.
Tham gia Nhóm cồng đồng chia sẻ kiến thức: Tại Đây
